Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen (en je kinderen blij zijn dat jij het doet): Dé recensie

Van deze titel is niks gelogen: ‘Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen (en je kinderen blij zijn dat jij het doet)’ van Philippa Perry is de nieuwe bijbel als het gaat om opvoeden. Wat zijn wij blij met dit boek en eigenlijk willen we iedereen zo ongeveer dwingen dit boek ook te lezen. Waarom? Omdat we er een beter mens en dus betere ouder van worden (en ook een betere partner). Dus daarom dit boek voor iedereen die een baby op komst heeft, iedere ouder ongeacht de leeftijd van het kind, iedereen die een relatie heeft, of eigenlijk gewoon iedereen. Ook als je kind al wat ouder is in de 20 bijvoorbeeld kan het geen kwaad dit boek te lezen, zeker als er een breuk is, want niet de breuk is belangrijk, maar het herstel aldus de schrijfster Philippa Perry. Mommy Knows Best schreef speciaal voor jullie een uitgebreide recensie, een naslagwerk om je inspireren, maar ook om er even bij te pakken nadat je het boek hebt gelezen.

Lees ook het inspirerende artikel van Mommy Knows Best ‘Positief Opvoeden? Waarom en hoe: De 8 beste tips die het ouderschap makkelijker maken’.

Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen

Omdat dat Mommy Knows Best staat voor tips voor en door mama’s (to be) die het moederschap makkelijker maken, raden we je aan dit boek te lezen (ook de papa’s). Het boek geeft je op een eenvoudige manier het inzicht in de ouder-kind relatie dat je nodig hebt om je kind op te voeden en op te laten groeien tot een gelukkige volwassene. Dit boek laat zien wat relevant is aan het ouderschap namelijk hoe je omgaat met jouw eigen gevoelens en die van anderen. Hoe jij als ouder jouw kind beter leert te begrijpen en hoe je zo een hechte band met ze opbouwt. Zodat je ruzie maken of boos worden gaat voorkomen en zodat jouw kind opgroeit in een veilige geborgen omgeving waarin jullie relatie een bron van kracht is.

Philippa Perry

Philippa Perry is 20 jaar psychotherapeut en daarnaast ook mama. Ze is verbonden aan de ‘School of Life’, een opleidinsinsttuut dat lesgeeft in de belangrijke dingen in ons dagelijkse leven. “werk, vriendschap, liefde, geld, familie en meer. Inzichten uit 2500 jaar cultuur en wetenschap helpen je een wijzer en mooier leven te leiden”.

De recensie: Waarom moeten we dit boek lezen?

Geen slaap- of eetschema’s, geen hapklare tips of opvoed trucjes voor als je kind dit of dat doet waarbij we enkel en alleen kijken naar het kind zelf. Het kind is geen hond dat we moeten conditioneren. Dit boek bekijkt het grote plaatje en gaat terug naar de essentie, naar de basis van de relatie die jij met jouw kind hebt en daarin speel jijzelf en de manier waarop jij opgevoed bent net zo’n grote rol.

Waar gaat ‘Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen’ over?

Deel 1: Wat je hebt mee gekregen van je eigen opvoeding

Philippa Perry leert ons eerst kritisch naar onze eigen jeugd te kijken. We moeten nadenken over hoe dat was voor ons en wat we daarbij voelden, zodat we gaan zien wat we kunnen doorbreken in plaats van meenemen in de opvoeding van ons eigen kroost. En ook wat we wel graag overnemen en willen doorgeven aan ons kind.

Hoe vaak gebeurt het namelijk niet dat je reageert op je kind op een manier dat 1 op 1 is terug te herleiden uit jouw verleden, naar hoe jij bent opgevoed. Ik hoor mezelf ook wel eens zeggen “OMG, zo klink ik net als mijn moeder”, of ik hoor mijn dochtertje (4) iets zeggen waarvan ik denk dat ik mezelf hoor praten. Hoe dat komt? Kinderen doen niet wat we zeggen, ze doen wat wij doen! Wij zijn hun rolmodel en hebben een grote invloed op ons kind. Stel jij je autoritair op? Grote kans dat jouw kind zich later hetzelfde zal gedragen.

Breuk en herstel

Niemand is perfect en ja ook al doen we nog zo ons best, we zullen uit onze slof schieten en tegen onze kinderen schreeuwen. Daarna hebben we spijt van onze daad, dit moeten we echter ook laten zien, we moeten het leed herstellen. Niet de breuk is belangrijk, maar het herstel en daarbij geldt ‘het is nooit te laat’. Het gebeurt, dat je elkaar verkeerd begrijpt, verkeerde conclusies trekt en de ander pijn doet. Een kind (eigenlijk iedereen) heeft er heel veel aan als je iets herstelt door sorry te zeggen en uitlegt wat er verkeerd ging. Hiermee geef je het goede voorbeeld en ben je als ouder authentiek en oprecht, dat wat kinderen nodig hebben.

Leren anders reageren

Om een breuk te herstellen, kun je ook leren anders te reageren. Want hoe wij op ons kind reageren is bepalend voor hun persoonlijkheid en karakter. Als je jouw gevoelige punten leert kennen en dan met die kennis in jouw achterhoofd het anders gaat aanpakken anders gaat reageren. Het boek leert ons kritisch te kijken naar hoe we reageren op de gevoelens die onze kinderen bij ons los maken. Want soms straffen we onze kinderen voor het gevoel dat zij in ons aanwakkeren. Daarom geeft Philippa oefeningen die je kunt doen, handige oefeningen die je helpen in het proces je relatie met je kind te verbeteren. Bijvoorbeeld een oefening om te kijken waar een bepaalde emotie vandaan komt. Hierbij moet je jezelf afvragen in hoeverre jouw reactie uit gewoonte is en in hoeverre de situatie dit uitlokt.

Deel 2: De omgeving van je kind

Jij als ouder vormt met degene die je samenwoont de omgeving van je kind. Deze relaties zijn van grote invloed hoe jouw kind zal opgroeien en hoe de geestelijke gezondheid zich zal ontwikkelen. Andere hechte familiebanden, de school van je kind, zijn eigen vrienden en ook cultuur zijn een onderdeel van het grotere systeem waarvan je kind deel uit maakt. Je wilt graag dat je kind in een zo fijn mogelijke omgeving opgroeit dus is het zaak er eens kritisch naar te kijken.

Gezinsopbouw

De opbouw van het gezin is daarin niet belangrijk. Een eenoudergezin, ouders die een lat relatie hebben of homosexueel zijn, dat maakt geen verschil. Essentieel is hoe we met elkaar omgaan, liefdevol of haatdragend. Als bijvoorbeeld in een gezin met gescheiden ouders de vader altijd als ‘slecht’ wordt aangeduid, dan gaat het kind zich ook ‘slecht’ voelen. Als je als ouders uit elkaar gaat en je blijft goed communiceren dan verkleint het de kans dat jullie kind later depressief of agressief wordt. Als een kind in een liefdevolle, respectvolle omgeving opgroeit zal het zich veiliger voelen en dit versterkt jullie relatie.

Ruzie maken

Philippa Perry geeft handvatten hoe je wel en niet ruziemaakt als volwassene. Overal komt ruzie en onenigheid voor en meningsverschillen hoeven niet schadelijk te zijn. Waar het om gaat is hoe zo’n conflict wordt aangepakt en hoe het wordt bijgelegd. Conflicten zetten je kind op scherp, want het bedreigt hun gevoel van veiligheid. De vuistregel bij een ideale manier van ruzie maken is jouw uitspraken beginnen met : “Ik” en niet met “jij” (verwijtend). Als je open bent over jouw emoties en beschrijft wat je voelt, zal de ander beter luisteren. Want als je “jij dit en jij dat” hoort, zal je je alleen maar willen verdedigen omdat je je in een hokje geduwd voelt. Bijvoorbeeld: “Ik vind het kwetsend dat je me geen antwoord geeft als je op je telefoon aan het swipen bent” en niet: “Jij luistert nooit naar me als je op je telefoon zit”.

Openheid over je gevoelens en verlangens dus je kwetsbaar opstellen, zal ten goede kome aan jouw relatie. Door het wederzijdse begrip zal jouw kind zich niet onveilig voelen en zo geef je ook nog eens het goede voorbeeld.

De sleutel tot een geslaagde relatie

Toon belangstelling en interesse in elkaar. Reageer op een verzoek om aandacht en niet alleen dat je als jouw partner je iets vraagt jouw boek even weg legt, maar ook als jouw kindje je vraagt of je een kopje zelf gemaakte thee met hem wil drinken uit zijn nieuwe houten servies. Uit je waardering naar jouw partner, familieleden en kinderen. Je kunt ook kritiek uiten, maar vriendelijkheid en aardig zijn is van langere duur en dan zal je partner (en kind) jouw gedrag overnemen en doorgeven. Je mag uiteraard jouw gevoelens wel uiten als je boos bent, maar ga de ander niet de schuld geven of uitschelden.

Begrip en empathie als basis

Als je de ander gekwetst hebt door wat je deed, probeer dan te luisteren en te erkennen hoe de ander zich voelt en schiet niet in de verdediging. Iedereen ervaart de dingen anders en dit dienen we te respecteren. Probeer te begrijpen hoe de ander iets ervaart, iedereen vindt het fijn als er naar ze wordt geluisterd. Laat begrip en empathie de basis zijn in jouw huis/thuis. Dan is jouw gezin een fijne omgeving waar een kind zich kan ontwikkelen.

Deel 3: Gevoelens

Het is van essentieel belang dat we reageren op de gevoelens van ons kind omdat de gevoelens van ieder mens moeten worden gezien en begrepen door de mensen die belangrijk voor ze zijn. Dit begint al van baby af aan. Ook al snappen we er niks van en zullen we niet altijd begrijpen wat een baby voelt door er attent op te reageren, ontwikkelen ze een gezonde relatie tot hun gevoelens. Dit is de basis voor een goede geestelijke gezondheid!! Andersom kan negeren of ontkennen van wat kinderen voelen hun geestelijke gezondheid schaden.

Erken de gevoelens van jouw kind

Omdat we niet willen dat ons kind verdrietig is of zich ongelukkig voelt, hebben we de neiging ze te bagatelliseren (“stel je niet aan”) en proberen we ons kind af te leiden of hun het gevoel uit hun hoofd te praten door ze te proberen op te beuren. Gevoelens moeten echter erkend worden, serieus genomen worden. Wanneer het lampje van de benzine meter aangaat in de auto, moet je niet het lampje uitzetten, maar zorgen dat de auto krijgt wat hij nodig heeft.

Bied troost

Troost je kind, stel je kind gerust en toon begrip wat het euvel ook moge zijn en doe dit zonder te oordelen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Ach schat, je voelt je verdrietig, kom hier dan geef ik je een knuffel en ik hou je vast totdat je je wat beter voelt”. Dan tilt jouw kind minder zwaar aan die gevoelens en is het in zijn latere leven minder ontvankelijk voor depressies en angstaanvallen. Als je evenwichtig reageert op hoe je kind zich voelt, leren ze ook zelf evenwichtig te reageren. Als je de gevoelens van jouw kind erkent zonder te oordelen, zal jouw kind eerder altijd vertellen wat er in hem omgaat. Want dat is wat kinderen nodig hebben, dat ze bij jou terecht kunnen met hun gevoelens. Als je hun gevoelens weg wuift of negeert, zullen ze ook niet bij je komen als de pianoleraar zijn hand op hun been heeft gelegd!

Praat over gevoelens

Onthoud wat voor jou als ouder niks voorstelt, kan voor jouw kind een groot drama zijn. Daarom is het belangrijk te respecteren wat jouw kind doormaakt en als je ze troost als ze het nodig hebben, leren ze ook zichzelf te troosten. Goed om kunnen gaan met jouw eigen emoties is ook essentieel, wil je kind troost bij jou kunnen vinden en bij jou terecht kunnen met zijn eigen gevoelens. Maak er dus zelf ook een gewoonte van over je gevoelens te praten en doe ze niet af als onbelangrijk anders kun je niet evenwichtig reageren op hoe je kind zich voelt. Door kinderen te helpen de gevoelens in woorden (of beelden) te vertalen, helpen we ze om die te verwerken en om een acceptabele manier te vinden om over te brengen wat er door ze heen gaat.

Meevoelen, niet aanpakken

Ook al heb je geen idee waarom jouw kind huilt of zich rot voelt, leef mee. Als je boos wordt of geïrriteerd zal je kind niet stoppen met huilen en zal de situatie onveranderd blijven. Als je affirmeert hoe je kind zich voelt, dan voelt jouw kind zich gehoord en hoeft het zijn hakken niet meer in het zand te zetten. Het affirmeren van zijn gevoelens versterkt ook jouw band met hen.

Een mooie oefening aan het einde van dit hoofdstuk in het boek is je erin trainen te voelen wat een ander voelt, dus empathie ontwikkelen. Leren begrijpen waarom een ander iets zo voelt en nog belangrijker om in dat gevoel mee te gaan.

Deel 4: Een basis leggen

Tijdens de zwangerschap leg je al de basis voor de band tussen jou en je kind. Een band die steeds hechter kan worden. We moeten ons kind niet zien als een taak –eten geven, wassen, aankleden etc.–, maar als mensen met wie we een leven lang een relatie zullen hebben. Dan is de kans het grootst dat we een liefdevolle, hechte band met ze opbouwen. Wat voor een ouder je ook gaat worden, acceptatie, warmte en vriendelijkheid zijn altijd het belangrijkste.

Bevalling plannen

Philippa Perry geeft in haar boek aan hoe belangrijk het is een bevallingsplan te maken. Een bevalling gaat nooit zoals gepland, maar een goede voorbereiding geeft meer kans op het soort bevalling dat je zou willen, zolang je flexibel omgaat met aanpassingen die in het belang zijn van het gezond op de wereld zetten van jouw kind. Sommige moeders zijn teleurgesteld over hun bevalling, bedenk dat niets perfect kan verlopen. Het belangrijkste is als er iets mis gaat, hoe we dat weer recht trekken. In dit geval doe je dat door te hechten met jouw baby, je baby te leren kennen en een band te krijgen.

We doen er goed aan onze baby te observeren en zo te ontdekken wat ze kunnen en wat ze nodig hebben. Het is gebleken dat baby’s die direct na de geboorte huid-op-huid contact maakten met de moeder en op haar bleven liggen (buidelen) veel minder vaak huilden dan baby’s die in hun bedje werden gelegd. Als je baby’s hun instinct laat volgen, net als dat je baby vanzelf naar de borst kruipt (borstcrawl) als je het na de geboorte op de buik legt dan respecteer je ze en geef je ze het besef dat ze geen ‘taak’ zijn die uitgevoerd moet worden.

Lees hier ook het inspirerende artikel van Mommy Knows Best: “De kracht van buidelen”.

Vraag om hulp

Als je er zelf als kersverse moeder of vader helemaal doorheen zit, kan het heel moeilijk zijn jouw kind de liefdevolle aandacht te geven die het nodig heeft. Als je op bent, vraag dan hulp. Het kan van praktische aard zijn, dus dat je even bij kan slapen, maar ook dat je een luisterend oor nodig hebt. Dit soort hulp heb je nodig omdat jouw baby met al haar gevoelens bij jou terecht moet kunnen zonder dat het jou teveel wordt.

Hechtingstheorie

Een baby komt ter wereld voorgeprogrammeerd om zich te hechten aan anderen en een band met ze te ontwikkelen. Wat voor soort relaties jij hebt met anderen in het leven is volgens de hechtingstheorie afhankelijk van hoe jij bent behandeld als kind. Er zijn vier hechtingstypen: veilig, ambivalent, onveilig-vermijdend, onveilig-afwerend. Je wilt natuurlijk dat jouw baby opgroeit tot een veilig gehecht kind. Een kind dat meestal optimistisch is en makkelijk contact maakt, dat het goed met mensen kan vinden, dat draagt bij aan een prettig leven. Als je zelf een onveilig gehecht kind bent, zal je extra voorzichtig moeten zijn niet hetzelfde te doen bij jouw kind.

Philippa leert ons dat hoe we ons ook voelen na de bevalling –eenzaamheid kan ons overkomen, maar ook een postnatale depressie– dat deze gevoelens niet goed of fout zijn. Hoe raar of extreem het ook is, praat er over en aarzel niet om professionele hulp te zoeken. Je bent het niet alleen aan jezelf verschuldigd om in het moment te leven en je goed over jezelf te voelen, maar ook aan je kind.

Deel 5: Voorwaarden voor een goede geestelijke gezondheid

Een sterke band tussen ouder en kind is één van de indicaties voor een goede geestelijke gezondheid. Je wilt die band zo volwaardig mogelijk maken voor allebei en ervoor zorgen dat deze band jullie welzijn ten goede komt. Het is essentieel om je baby gezelschap te houden als ze gevoelens ervaren, ook om fysiek dichtbij ze te blijven. Door constant te communiceren met je kindje kom je ook emotioneel dichtbij je kind te staan. Want communiceren op wat voor manier dan ook is een proces van geven en nemen. Een dialoog, wat ook kan bestaan uit gezichtsuitdrukkingen uitwisselen, beïnvloedt beide partijen en zo ontstaat een volwaardige relatie. Geef de ander de kans te reageren en geef het juiste voorbeeld.

Het is voor kinderen (ook baby’s) noodzakelijk dat er op ze wordt gereageerd. Anders worden ze onzeker en kunnen ze zich onveilig gaan hechten. Het zal voor jouw kind dan moeilijker worden om op latere leeftijd gezonde relaties op te bouwen. We moeten ook niet alleen luisteren naar ons kind, maar ook goed kijken, willen we echt naar ze kunnen luisteren en de boodschap dus aan laten komen. Observeer je kind.

Betrek jouw baby bij alles

Communiceer ook over wat er staat te gebeuren, zodat je kindje weet waar het aan toe is. Bijvoorbeeld: “We gaan nu boodschappen doen en mama gaat je in jouw autostoeltje zetten”, of “Mama gaat je uitkleden en dan ga ik je een schone luier geven”.Betrek ze zo veel mogelijk bij alles wat je doet. Als volwassenen weten we dat het van respect getuigd als je rekening houdt met de ander. Dit moeten we niet vergeten met onze baby te doen.

Ongepast gedrag

Gedrag is communicatie en aandacht is een sleutelwoord. Als kinderen voldoende aandacht krijgen, voelen ze zich geborgen en hoeven ze geen gekke dingen te doen om aandacht te krijgen. Als je kind niet te aandacht krijgt waar het behoefte aan heeft dan kan je kind gaan klieren, want negatieve aandacht is ook aandacht. Het wordt een vicueze cirkel want hoe meer ze gaan klieren hoe minder prettig het wordt met ze om te gaan en zo worden ze meer buitengesloten, hoe wel aandacht juist nodig is om deze breuk te herstellen. Een ‘liefdesbombardement’ is een goede oplossing. Een periode van één op één met jouw kind waarin hij beslist wat jullie gaan doen en waar, een periode van langer dan 24 uur waarin alle aandacht gaat naar jouw kind.

Zelfstandig kind

Als je kind aan jou plakt, maak je dan geen zorgen, dat is een goed teken, dat betekent dat jouw kind een sterke band met je heeft. Laat jouw kind zijn eigen weg volgen, los van jou wanneer het daar aan toe is, geef ze de tijd. Ieder kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo, de een zit rechtop met 5 maanden en de ander met 10 maanden. Help je kind door elke fase heen, maar ontneem het niet de kans zelf iets te leren. Hoe meer positieve energie je steekt in jouw kind des te minder hoef je er later in te steken. Als je investeert in je kind door het te helpen te hechten en verbonden te voelen met jou en alles wat ze doen of samen doen dan draag je op een positieve manier bij aan de ontwikkeling van je kind en daar heeft het later veel profijt van.

Slapen

Laat je baby niet huilen, dan behandel je het als een ding en niet als een persoon. Philippa Perry is niet van slaaptraining of slaap ‘manipuleren’. Als jouw baby eraan went om ’s nachts niet gehoord te worden en went om zich alleen te voelen, lopen ze gevaar dat dit hun basale gemoedstoestand wordt en zo ontstaat er een breuk die hersteld moet worden. Als ze getroost worden, is hun stress dragelijk, dan leren ze met hun gevoelens om te gaan. Troost en acceptatie van gevoelens vormen de basis voor een goede geestelijke gezondheid. Ook hier geldt weer hoe meer tijd je erin steekt in het begin, des te minder tijd het kost het later weer recht te trekken.

In slaap laten dommelen

De juiste slaap methode volgens Philippa is je baby in slaap laten dommelen aan de borst of in jouw armen en dan stapje voor stapje je kind van de borst halen en weg leggen en uiteindelijk in zijn eigen bed. Iedere volgende stap moet je kindje wel accepteren en als die stap dan een veilige basis is geworden, kun je naar de volgende stap. Het vergt wat geduld van de ouders, maar we ontwikkelen ons allemaal in ons eigen tempo en hangt het dus van je baby af wanneer de tijd rijp is voor de volgende stap.

Spelen

Spelen is van groot belang, zo ontdekt een kind van alles, leert het zich concentreren op iets, leren contact maken met leeftijdsgenoten, leren verbanden leggen en zo kunnen ze hun fantasie de vrije loop laten gaan. Kinderen hebben genoeg aan een paar simpele speeltjes, te veel keus geeft eigenlijk alleen maar stress en dan maken we ons zorgen of we wel het juiste kiezen. Als ze minder speelgoed hebben, geef je jouw kind de kans om op te gaan in het spel.

Samen spelen

Speel samen met je kind, als je namelijk even samen gaat spelen dan zal het vanzelf verder alleen gaan spelen en dan kan jij door met je werk of waar je mee bezig was. Als je steeds tegen je kind zegt: “Nu even niet, mama is bezig”, dan is de kans veel groter dat je kindje blijft vragen en gaat zeuren wat het alleen maar lastiger maakt. Geef ze even een momentje van aandacht door mee te spelen en dan is het al opgelost.

Deel 6: Gedrag is communicatie

Het laatste deel van het boek heeft Philippa expres op deze manier gearrangeerd omdat het veel makkelijker is om je beter te gedragen als al het andere hiervoor besproken goed zit. Dus dat voor kinderen hun gevoelens gezien worden als een onlosmakelijk onderdeel van hun ondersteunende liefdevolle relaties. Hoe jij je als ouder ook gedraagt, je leert je kinderen om zich net zo te gedragen, ook als het gedrag is wat je niet goedkeurt aan jezelf. Kinderen gedragen zich ‘ongepast’ als ze geen alternatieve manier kunnen vinden om hun gevoelens en behoeften te uiten. Het gedrag is niet perse ‘goed’ of ‘fout’. Het is aan ons ouders de taak om dat gedrag te ontcijferen want achter gedrag schuilen gevoelens.

We moeten bekijken wat wij bijgedragen hebben aan dat gedrag. Het is dan nuttiger de situatie vanuit het kind te bekijken dan vanuit jouw eigen standpunt, dus verplaats je in jouw kind.

Richt je op wat nu werkt

Alles is een fase! Wees flexibel dat pikt jouw kind ook weer op. Ga gerust mee in wat nu werkt voor jouw kind, moet je een liedje zingen zodat het zijn pasta op eet, prima, maak je niet druk over later. Wil je kindje niet aan tafel zitten en rondjes rennen, ren dan een rondje met hem mee. En als opeens iets niet langer meer werkt dan wordt het tijd voor verandering.

Jouw taak als ouder is om het goede voorbeeld te geven. Er zijn vier vaardigheden die we moeten ontwikkelen om sociale wezens te worden die zich netjes gedragen:

1.In staat zijn frustraties te verwerken
2. Flexibiliteit
3. Probleemoplossende vaardigheden
4. Vermogen tot empathie

Ieder kind is anders en wat het ene kind ertoe brengt zich netjes (passend) te gedragen kan bij een ander kind tot ander gedrag leiden, kinderen zijn geen machines.

Stickers of andere beloningen

Philippa Perry is geen voorstander van stickers of beloningen voor goed gedrag want daar leren kinderen geen tolerantie voor frustratie, flexibiliteit of probleemoplossende vaardigheden door en al helemaal geen empathie. Het kind een sticker geven bij goed gedrag is manipuleren, daarmee geef je dus het slechte voorbeeld en is de kans groot dat jouw kind dit gedrag later ook gaat vertonen. Philippa Perry geeft de voorkeur aan contact leggen met kinderen boven ze te conditioneren. Kinderen leren hun gedrag aan de hand van hoe ze zelf behandeld worden. Als je dus met je kindje meespeelt met zijn thee servies en een kopje thee meedrinkt dan zal jouw kind jou blijven nadoen en blijven meewerken. En dan dus ook eerder meehelpen de afwasmachine uit te ruimen.

Ouderschap kost tijd

Gebruik de tijd die het ouderschap kost positief op een leuke manier, geen haast. Als jouw tempo bijvoorbeeld hoger ligt dan dat van jouw kind, als je hun gevoelens niet voor hen uitspreekt, als je niet uitlegt wat je van plan bent en laat meehelpen met wat je doet, dan ben de tijd die je daarmee bespaart kwijt aan het geven van standjes. Kortom je schiet er dus niks mee op en komt jezelf uiteindelijk tegen. En als je kind bepaald gedrag vertoont en je weet echt niet waar dat aan ligt, blijf dan aardig, ga niet streng of boos doen want daarmee verstoor je jullie verstandhouding in de toekomst.

Hoe streng moet je zijn?

De beste aanpak is de ‘gezamenlijke aanpak’, daarmee steek je de koppen bij elkaar en ga je proberen samen het probleem op te lossen zonder te oordelen. Als je je namelijk autoritair opstelt, bestaat er ook het risico dat ze een verwrongen relatie krijgen met elke vorm van autoriteit. Bovendien als jij je autoritair opstelt, zal je kind dat later ook doen.

Woedeaanval

Een woedeaanval vindt een kind zelf ook niet leuk, het overkomt ze en niet omdat ze het willen. Als je kind overstuur is dan dient het getroost te worden en bekijk de situatie vanuit hun kant. Benoem het gevoel dat er achter de woedeaanval schuil gaat: “Je bent echt boos he?”. Kinderen leren hun emoties in de hand te houden wanneer ze met die gevoelens terecht kunnen bij iemand die ze begrijpt, die rustig blijft, die ze niet beschaamt omdat ze zich zo gedragen en die hun gevoelens nooit overdreven vindt. Leef mee met je kind en straf het niet voor zijn gevoelens. Vat een woedeaanval nooit persoonlijk op en wordt niet zelf ook boos.

Oberserveren

Als je jouw kind blijft observeren, hun stemmingen leert kennen en dus gaat herkennen wat een woedeaanval veroorzaakt dan kun je die gaan voorkomen. Observeren is een key woord in het ouderschap. En elke situatie tussen jou en je kind ontstaat in een onderlinge wisselwerking, het komt altijd van twee kanten. Dus kijk ook nar jouw aandeel in het gedrag dat jouw kind vertoont. Denk na over de vorm van samenwerken en meewerken in plaats van winnen of verliezen.

Liegende ouders

Je kind voelt alles, dus ook als er iets niet klopt. Als je leugens vertelt of informatie weg laat om je kinderen misschien te beschermen, raakt hun instinct afgestompt. Dit kan leiden tot ongepast gedrag omdat jouw kind zich niet prettig of veilig voelt. Wees eerlijk en als je bijvoorbeeld slecht nieuws brengt leef dan met ze mee en wees er dan voor ze. We kunnen ons kind niet voor de volle 100% geborgenheid bieden als we informatie achter houden.

Liegende kinderen

Iedereen liegt, kinderen, volwassenen, maar op de een of andere manier tillen we er ontzettend zwaar aan als ons kind heeft gelogen, al is het over iets kleins. We moeten er geen halszaak van maken! Bovendien geven we zelf ook niet altijd het goede voorbeeld want kinderen zien ons ook liegen. Je vraagt aan je partner of hij wil melden aan jouw collega’s dat je helaas niet naar de receptie kunt komen omdat je je niet lekker voelt terwijl je in werkelijkheid gewoon geen zin hebt.

Meestal liegen kinderen omdat de volwassenen in hun leven niet rustig en onbevooroordeeld met de waarheid om kunnen gaan. Of soms is het makkelijker voor een kind om in een fantasie te geloven dan de waarheid verdragen en dat dienen we te respecteren. Bijvoorbeeld als jouw kind heeft verzonnen dat ze verdrietig is omdat jullie goudvis dood is terwijl jullie überhaupt geen goudvis hebben kan hij dit waarschijnlijk beter behapstukken dan de werkelijkheid, namelijk dat jouw zus bijvoorbeeld is overleden.

Tieners die liegen

Er zijn nog meer redenen waarom oudere kinderen liegen of dingen stiekem gaan doen, omdat ze weten dat ze anders niet ‘van jou mogen blijven logeren’ bijvoorbeeld. Reageer niet te heftig en zonder oordeel op de leugen en overleg samen hoe hun problemen verholpen kunnen worden zonder ze meteen te zeggen wat ze moeten doen. Wees een klankbord, zo houd je de communicatie lijn met je kind open. Het is belangrijk dat kinderen weten dat ze de waarheid aan jou kunnen vertellen en dat al hun gevoelens worden geaccepteerd en ook de dingen die jij niet leuk vindt. Soms moeten pubers dingen voor zichzelf houden, ze hebben privacy nodig om te worden wie ze zelf zijn. Tieners liegen ook, of verzwijgen dingen om ruimte voor zichzelf te creëren. Zo maken ze zich geleidelijk los van de stam van hun familie en ouders en vormen hun eigen clubje.

Kom erachter waarom je kind liegt

Om tot de kern te komen, is het belangrijk voorbij de leugens te kijken en te ontdekken welke gevoelens er ten grondslag liggen aan het liegen. Als je begrip hebt voor die gevoelens en ze affirmeert, leren ze een acceptabele manier om zich te uiten en hun behoeften duidelijk te maken. Als je denkt dat liegen per definitie verkeerd is en dat het afgestraft moet worden, daar wordt je kind niet oprechter van. Het werkt juist omgekeerd. Uit onderzoek naar 2 scholen waarbij op de ene school de communicatie open was en op de andere school straffen werden uitgedeeld en ze werden geslagen bleek het volgende. De kinderen op de school waar streng werd gestraft, logen in een test zonder aarzeling.

Oordeel niet

Hoe sneller je oordeelt en hoe vaker je straf geeft, hoe minder jouw kind geneigd zal zijn jou in vertrouwen te nemen. Ze zullen jou liever een plezier willen doen en je goedkeuring willen, maar dat doen ze dan zonder open en eerlijk te zijn en dit kan weer ten koste gaan van hun geestelijke gezondheid. Ook helpt dit natuurlijk niet om een hechte band met je op te bouwen, wat weer negatieve gevolgen heeft om in hun verdere leven duurzame en bevredigende relaties te ontwikkelen.

Grenzen stellen

Kinderen hebben liefde en grenzen nodig. Stel deze grenzen kalm en beslist en voordat jouw limiet is bereikt: “Ik kan je mijn sleutels niet geven” en neem dan de sleutels af. Dus als je weet dat je na 5 keer iets vragen ontploft, stel de grens dan daarvoor zodat je de sleutelbos niet hardhandig afpakt en gaat schreeuwen en je kind angst aanjaagt. Want een woedeaanval van jou kan ze een trauma bezorgen. Dus leer jouw eigen grenzen kennen.

Kinderen hebben grenzen nodig om ze houvast en structuur te geven. Stel je grenzen vanuit jouw standpunt en niet vanuit jouw kind en geef jouw eigen gevoel als reden.. Dus: “Ik vind die muziek veel te hard, wil je het alsjeblieft wat zachter zetten?”, in plaats van: “Je muziek staat te hard, zachter zetten nu meteen.”. Wees niet te negatief, in plaats van: “Jullie mogen niet op de muren verven”, zeg je: “Muren zijn niet om op te verven, daar hebben we papier voor, hier heb je wat papier.”

Onthoud dat je kind vriendjes met je wilt zijn en als het zich gerespecteerd voelt en gehoord omdat haar gevoelens serieus worden genomen dan zal het ook eerder rekening houden met jouw gevoelens. Als er onvoldoende naar een kind wordt geluisterd, zal het steeds veeleisender worden.

Grenzen stellen bij oudere kinderen en tieners

Als jouw kind iets gedaan wat ongepast is, zoals winkeldiefstal kun je tegen je kind zeggen dat je teleurgesteld bent of: “Je gedraagt je als een idioot”. Philippa heeft een drie stappen plan om te ontdekken welk gevoel er ten grondslag ligt aan het gedrag en hoe je het probleem gezamenlijk op kunt lossen. Je gaat ten eerste samen gaan kijken naar wat er nou precies gebeurd (bekijk de situatie vanuit het standpunt van je kind) is en hoe je ervoor kunt zorgen dat dit niet meer gebeurd. Dan kom je erachter wat de gevoelens achter het probleem zijn en ten derde zoek dan samen naar een oplossing. En luister naar je kind zonder te oordelen! Ze het etiket opplakken dat ze niets kunnen, impulsief zijn, niet te vertrouwen of onvolwassen, helpt ze niet vooruit.

Wees niet te streng dat maakt je kind alleen maar koppiger en dit leidt ook niet tot meer begrip voor elkaar. En stel grenzen vanuit jouw standpunt, niet: “Je bent niet te vertrouwen je hebt drie weken huisarrest”, maar: “Ik wil dat je een paar weken na school meteen naar huis komt, want na dat ik je heb op moeten halen van het politiebureau moet ik even bijkomen van alle zorgen”. Tieners hebben ook liefde en grenzen nodig en het vertrouwen van hun ouders dat ze uiteindelijk hun emoties en hun impulsiviteit de baas worden.

Ten slotte: Als we allemaal volwassen zijn

De laatste periode, de periode waarin je kind volwassen is geworden is de periode waarvoor jij al die tijd, zorg, aandacht, respect en liefde hebt geïnvesteerd. Dan plukt jouw kind de vruchten van hun veilige hechting belangstelling voor de wereld om hen heen en zelfkennis  en kunnen zij erachter komen wat ze willen en nodig hebben in het leven en kun jij ze tevreden met een gerust hart uit zien vliegen. Je hebt ze een stevige basis gegeven en ze kunnen altijd een veilige haven om op terug te vallen.

Samenvatting:

Philippa Perry leert ons in ‘Het boek waarvan we wilde dat je ouders het hadden gelezen (en je kinderen blij zijn dat jij het doet’) dat de essentie van ouderschap de relatie is die jij met jouw kind hebt, dit is de basis. We moeten in de ouder-kind relatie niet alleen kijken naar het kind, maar ook naar onszelf, hoe gaan wij met onze gevoelens om want het is een wisselwerking. Daarom dienen we als eerste te kijken naar hoe wij zijn opgevoed en welke invloed dat op ons heeft als ouder. Want kinderen doen niet wat wij zeggen, maar wat wij doen, wij als ouder zijn dus hun rolmodel en moeten het goede voorbeeld geven.

Als we een goede band willen opbouwen met ons kind en ze veilig willen laten hechten moeten we ons kind respecteren, naar ze luisteren, hun gevoelens serieus te nemen, ze troost en aandacht geven. Ouderschap kost tijd, maar als we die tijd nemen en op een positieve manier dan plukken onze kinderen daar later de vruchten van. En indien er een breuk ontstaat, onthoud dan dat het herstel belangrijk is en niet de breuk. Opvoeden is geen takenlijst die we moeten afwerken en kinderen zijn geen honden die we moeten trainen.

Dit boek geeft liefdevolle adviezen over hoe we het pad van opvoeden het beste kunnen bewandelen om ervoor te zorgen dat onze kinderen uitgroeien tot gelukkige volwassene.